آیا با انواع تهویه مطبوع آشنایی دارید؟ هوای مطبوع محیط زندگی چقدر برایتان اهمیت دارد؟ آیا برای تهیه وسیله تهویه مناسب سردرگم هستید و اطلاعات کافی ندارید؟ در ابتدا لازم است که بدانیم تهویه مطبوع چیست؟ سیستم تهویه مطبوع به فناوری تأمین هوای استاندارد محیط زندگی گفته می‌شود و دارای قابلیت‌های گرمایش (Heating)، سرمایش (Cooling)، تهویه (Ventilation) و کنترل رطوبت (Humidity Control) است.
شرایط هوایی لذت‌بخش برای انسان دمای ۲۲ درجه سانتی‌گراد و میزان رطوبت ۵۰ % است و هدف انواع سیستم تهویه مطبوع فراهم کردن این شرایط است. با تهویه مطبوع نیاز انسان به هوای سالم تأمین می‌گردد. اگر علاقه‌مند هستید درباره انواع تهویه مطبوع بیشتر بدانید پس تا انتهای این مقاله از گروه صنعتی بستانچی با ما همراه شوید.
مهمترین ویژگیهای سیستم تهویه مطبوع چیست؟
فراهم کردن شرایط آسایش در محیطهای مسکونی، تجاری، صنعتی، اداری و پزشکی با کمک انواع تهویه مطبوع به‌راحتی امکانپذیر است. مهمترین ویژگیهای سیستم تهویه مطبوع عبارتند از:
- کنترل دمای محیط به‌وسیله تأمین سرمایش و گرمایش محیط
- کنترل میزان رطوبت محیط به‌وسیله خشک‌کردن و رطوبت دهی
- تصفیه‌ی هوای محیط
- فراهم کردن هوای پاک و سالم
- ضدعفونی و ایزوله کردن هوا در محیطهای پزشکی و بیمارستان‌ها
- تهویه مناسب در آسمان‌خراش‌های بزرگ و محیطهای آبی مانند آکواریوم‌ها
- از بین بردن گازهای سمی و بوی بد
مهمترین اجزای سیستم تهویه مطبوع ساختمان
انواع تهویه مطبوع از اجزای متعددی تشکیل می‌شوند که عبارتند از:
پمپ‌ها: پمپ‌ها برای حرکت سیال درون سیستم کاربرد دارند.
مخازن انبساطی: مخازن انبساطی در سیستم‌های تهویه مطبوع تمام آب به کار می‌رود.
هواکش و فن‌ها: قلب تپنده‌ی انواع تهویه مطبوع هواکش و فن‌ها هستند، زیرا وظیفه جابه‌جایی هوای گرم یا سرد عبوری از کویل‌ها را بر عهده دارند.
کویل‌ها: کویل‌ها در سیستم‌های گرمایش و سرمایش وظیفه تبادل حرارت را بر عهده دارند و به دو قسمت سرمایشی و گرمایشی تقسیم می‌شوند.
رطوبت‌گیرها: رطوبت‌گیرها دمای هوا را سرد کرده و به زیر نقطه شبنم می‌رساند، درنتیجه رطوبت هوا به‌صورت قطرات ریز از هوا خارج می‌شود، به این صورت رطوبت هوا گرفته می‌شود.
لازم به ذکر است که نیاز به سیستم های تهویه مطبوع بسیار گسترده است، به عنوان مثال سیستم تهویه مطبوع باشگاه برای باشگاه ها ضروری است.
انواع سیستم تهویه مطبوع
انواع سیستم تهویه مطبوع به ۴ دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.
۱) سیستم‌های تمام هوا
سیستم‌های تمام هوا(All Air Systems) هوای گرم یا سرد شده را از دستگاه مرکزی توسط داکت‌ها منتقل کرده و به‌وسیله گریل (Grill) یا دیفیوزر در محیط توزیع می‌کنند. سیستم‌های تمام هوا کمترین تعداد تجهیزات را دارند، اما سایز کانال‌کشی موردنیاز و هزینه نصب تجهیزات گرانی دارند.
در سیستم‌های تمام هوا کنترل مناسب دما دشوار است و گهگاه سیستم راندمان انرژی مناسبی ندارد. در میان انواع تهویه مطبوع ازنظر میزان مصرف انرژی موردنیاز در رتبه دوم قرار می‌گیرند. سه نوع از مهمترین سیستم‌های تمام هوا می‌توان کولرآبی، ایرواشر و هواساز را نام برد.
اگر علاقمند هستید که اطلاعات بیشتری در مورد هوسازا کسب کنید می توانید به مقاله مهمترین ویژگی های دستگاه هواساز مراجعه کنید.
مزایای سیستم‌های تمام هوا
- تجهیزات اصلی این سیستم‌ها به‌صورت مرکزی در یک فضا متمرکز شده‌اند که امکان نگهداری مناسب در فضاهای غیرمسکونی را دارند.
- تجهیزات تولیدکننده صدا به‌صورت مرکزی در فضای عایق صوتی قرارگرفته‌اند که منجر به کاهش نویز نیز می‌شود و نیازی به لوله‌کشی تخلیه کنداکس در فضاهای مسکونی نیست.
- این سیستم‌ها برای کنترل دما و رطوبت زون بهترین انتخاب هستند.
- تغییر فصل در سیستم‌های تمام هوا ساده است و معمولاً امکان تأمین هم‌زمان گرمایش و سرمایش را در زون‌های مختلف فراهم می‌کنند.
معایب سیستم‌های تمام هوا
- تنظیم مقدار جریان هوا مشکل است.
- عبور کانال هوا نیازمند فضای اضافی است و نیاز به مساحت بیشتری دارد.
- در حین انجام عملیات ساختمانی امکان استفاده از گرمایش پیرامونی برای گرم کردن موقت ساختمان وجود ندارد.
۲) سیستم‌های هوا-آب
یکی دیگر از انواع تهویه مطبوع ساختمان سیستم‌های هواآب است. سیستم‌های هوا آب با توزیع هم‌زمان هوای تهویه شده و آب به یونیت‌های تعبیه‌شده در محیط، تهویه را انجام می‌دهند. در اتاق مکانیک مرکزی آب‌وهوا گرم یا سرد می‌شوند.
مزایای سیستم‌های هواآب
- تأمین بخش زیادی از سرمایش یا گرمایش فضا، توسط بخش آبی سیستم‌های هوا-آب صورت می‌گیرد و نیاز به کانال توزیع آن کمتر است.
- درصورتی‌که تأمین هوای اولیه با نیاز تهویه برابر باشد، سیستم هوای برگشت را می‌توان حذف کرد.
- سیستم هواساز در سیستم هواآب نسبت به سیستم تمام هوا کوچک‌تر است.
معایب سیستم‌های هوا-آب
- کنترل سیستم‌های هواآب پیچیده‌تر است و امکان کنترل کامل رطوبت وجود ندارد.
- یونیت‌ها و فن کویل‌ها نیازمند تعمیر و نگهداری در مکان نصب هستند.
- این سیستم برای فصل‌های گذرا طراحی بسیار بحرانی دارد.
۳) سیستم‌های تمام آب
سیستم‌های تمام آب برای گرمایش و سرمایش کاربرد دارند. در سیستم‌های تمام آب، گرمایش یا سرمایش محیط به‌وسیله جریان آب سرد یا گرم شده در یونیت‌های تعبیه‌شده در محیط انجام می‌شود. آب داخل دستگاه سرمایش مرکزی یا بویلر سرد یا گرم می‌شود. آب گرمایش از طریق شبکه لوله‌کشی مورداستفاده برای آب سرد در فصل تابستان میسر است.
مزایای سیستم‌های تمام آب
- فضای کمتری برای اجزای توزیع نیاز دارد.
- برای اتاق فن مرکزی نیاز به فضای کم یا بدون نیاز به فضا هستند.
- با برخورداری از قابلیت کنترل جداگانه امکان حرکت آلاینده‌ها بین اتاق‌ها وجود نخواهد داشت.
- سیستم‌های تمام آب برای گرمایش خورشیدی و یا کاربردهای بازیافت حرارت به دلیل استفاده از آب کم‌دما مناسب هستند.
معایب سیستم‌های تمام آب
- سیستم‌های تمام آب نیاز به تعمیر و نگهداری زیادی دارند که باید در محل انجام شود.
- این سیستم‌ها نیاز به سینی‌های تخلیه کندانس و یک سیستم درین دارند که باید به‌صورت دوره‌ای نیز تمیز شوند.
- در تابستان رطوبت نسبی فضاها بالا است، به‌خصوص اگر از شیرهای تنظیم آب سرد برای تنظیم دمای اتاق استفاده شود.
۴) سیستم‌های انبساط مستقیم
یکی دیگر از انواع تهویه مطبوع سیستم‌های انبساط مستقیم است. در این سیستم‌ها هوای موردنیاز برای سرمایش محیط به‌وسیله مبرد موجود در کویل‌های سرمایشی سیستم هواساز صورت می‌گیرد. سیستم‌های انبساط مستقیم از کارایی سرمایش بالاتری برخوردار هستند. به دلیل اینکه امکان لوله‌کشی در فواصل دور دشوار است، این سیستم‌ها در ساختمان‌های کوچک و معمولاً یک طبقه استفاده می‌شوند. کولرگازی یکی از پرکاربردترین انواع این سیستم‌ها است.
مزایای سیستم‌های انبساط مستقیم
- دارای عملکرد سرمایشی قوی
- هزینه‌های نصب و نگهداری پایین
- راه‌اندازی سیستم در کمترین زمان ممکن
- نیاز به حداقل فضای سقف و دیوار موردنیاز برای نصب
معایب سیستم‌های انبساط مستقیم
- افت راندمان کندانسور در حالت سرمایشی
- اتلاف ظرفیت در زمانی که دمای هوای محیط بیشتر از ۴۳ درجه سانتی‌گراد شود.
- اتلاف ظرفیت در حالت گرمایشی و یخ‌زدایی موردنیاز در یونیت خارجی
عملکرد سیستم تهویه مطبوع چگونه است؟
در انواع تهویه مطبوع هوا از مناطق با فشار زیاد به مناطق با فشار کم در جریان است و تا زمانی که تعادل برقرار نشود، جریان هوا در محیط گردش خواهد داشت. سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی از فن برای جابه‌جایی هوا استفاده می‌کنند.
همانطور که گفته شد سیستم های تهویه مطبوع یکی از نکات مهم و ضروری در هر ساختمانی است، اما شاید این سوال برای شما هم پیش بیاید که برای پارکینگ ها چه نوع سیستم تهویه ای مناسب است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله ۳ نوع اصلی سیستم تهویه پارکینگ را بخوانید.
کلام آخر
با توجه به اینکه زندگی‌های امروزی با انواع آلودگی‌ها عجین شده است پس تهویه مطبوع محیط زندگی ضروری است. در این مقاله انواع تهویه مطبوع ساختمان را بررسی کردیم. در هنگام انتخاب و خرید تهویه مطبوع شرایط محیط زندگی و سیستم تهویه مطبوع را باید در نظر گرفت تا سیستم بیشترین راندمان را داشته باشد. در هنگام خرید چیلر، هواساز و فن کویل ضروری است ظرفیت گرمایش و سرمایش دستگاه و مساحت محیط در نظر گرفته شود.
