انتخاب کولر گازی مناسب بستگی به آب و هوای محل زندگی شما دارد. اگر هوای محل سکونت شما گرم و مرطوب است، نیاز به کولری برای خنک کردن و متعادل کردن رطوبت محیط دارید، کولر اسپیلت در چنین شرایطی بهترین انتخاب است.اگر هوای محل زندگی شما به شدت گرم و خشک است، استفاده از کولر اسپیلت معمولی بهترین انتخاب است و نیازی به هزینه اضافه برای قابلیت مرطوب کردن محیط ندارید.
دو کولر اسپیلت اینورتر و معمولی در عملکرد مکانیکی و برودتی خود کاملا شبیه هم هستند و فقط در مدار الکتریکی با هم تفاوت دارند و در کولر اسپیلت اینورتر یک یا دو قطعه ارتقا پیدا کرده است.
حال به بررسی دقیقتر عملکرد کولرهای اسپیلت معمولی و اینورتر و معایب و مزایای آنها می‌پردازیم.
کولر اسپیلت معمولی چگونه کار می کند؟
در مدار الکتریکی کولر اسپیلت معمولی یک ترموستات وجود دارد و این ترموستات به صورت دیجیتالی (قطع و وصل) عمل می‌کند. این ترموستات دما هوای برگشتی از فضای مورد نظر را سنجش و با رسیدن دما به حد مشخصی، جریان برق کمپرسور را وصل و آن را روشن می‌کند.
کمپرسور کولر اسپیلت معمولی و کلیه الکتروموتورها در زمان شروع به کار باید به اینرسی حرکتی غلبه کند. این کار نیازمند صرف نیروی بیش از نیروی لازم در زمان فعالیت الکتروموتور است. همین موضوع، انرژی مصرفی در زمان راه اندازی و استارت کمپرسورها را افزایش می‌دهد. این میزان افزایش انرژی به صورت لحظه‌ای گاهی به ۲ تا ۳ برابر می‌رسد.
پس در زمان شروع به کار کولر اسپیلت معمولی، افزایش لحظه‌ای جریان مصرفی به ۲ برابر می‌رسد. به عنوان مثال، یک کولر اسپیلت که جریان برقی معادل ۱۰ آمپر مصرف می‌کند، در لحظه راه اندازی جریانی در حدود ۲۰ آمپر به صورت لحظه‌ای از شبکه برق شهر می‌کشد. حال با توجه به اینکه دیمانسیون برق اکثر منازل معمولاً ۲۵ آمپر است و نباید فراموش شود این میزان فقط جریان برق مورد نیاز کولر اسپیلت در لحظه راه اندازی است. اگر دستگاه یا وسیله برقی دیگری نیز در حال کار باشد، جریان برق مصرفی بیش از حد مجاز بوده و با وجود کنتورهای برق دیجیتال، این جریان برقی مصرفی کاملا ثبت می‌شود.
معایب عملکرد کولر اسپیلت معمولی
کولر اسپیلت معمولی پس از روشن شدن، آمپر برق بالایی می‌کشد و سپس با حداکثر توان برودتی شروع به کار کرده و پس از مدتی دما هوای محیط را به حد مطلوب می‌رساند و خاموش می‌شود. در این نوع عملکرد کولر دو نکته و جود دارد.
خاموش و روشن شدن مکرر، باعث نوسانات متناوب برق و افزایش استهلاک کمپرسور می‌شود. (تمام تجهیزات مکانیکی بیشترین استهلاک را در زمان روشن شدن و خاموش شدن دارند)
برای کنترل و بهبود زمان روشن و خاموش شدن، باید بین دمای روشن شدن و خاموش شدن دستگاه یک اختلاف دما قرار داد تا کولر گازی با کوچکترین تغییر دما روشن یا خاموش نشود. این اختلاف دما ۱ الی ۳ درجه است. در نتیجه، دمای محیط تحت پوشش کولر اسپیلت معمولی همیشه دمای متغیر داشته و دمای هوا دائم افزایش یا کاهش می‌یابد.
اینورتر چیست؟
اینورتر مبدل برقی است و وظیفه دارد جریان برق مستقیم را به جریان برق متناوب تبدیل کند. این قطعه سرعت موتور را تنظیم کرده و آن را کنترل کرده و از موتور در برابر نوسانات برق و کاهش یا افزایش ولتاژ حفاظت می‌کند.
تمام الکتروموتورهای AC (جریان برق متناوب) با مشخصات شبکه برق ایران (۲۲۰V-50Hz) می‌توانند با حداکثر سرعت ۲۹۰۰ دور در دقیقه چرخش نمایند. این سرعت چرخش به دو پارامتر ولتاژ و فرکانس بستگی دارد. اینورترها با تغییر این دو پارامتر سرعت گردش الکتروموتورها را تغییر می‌دهند و کمپرسور کولر گازی اسپیلت نیز که دارای یک الکتروموتور در پوسته خود است، می‌تواند به سادگی با اینورتر سازگار شود.
کولر اسپیلت اینورتر چگونه کار می کند؟
کولر اسپیلت اینورتر را به نام کولرهای کم مصرف می‌شناسند و نسل جدیدی از وسایل سرمایشی محسوب می‌شود. اما چرا این کولرهای گازی را به نام کم مصرف می‌شناسند؟
در کولرهای اسپیلت معمولی بعد از اینکه کاربر دمای مورد نظر خود را روی اسپلیت تنظیم کرد، دستگاه با کمک ترموستات میزان دما را تشخیص داده و هنگامی که دمای محیط اطراف با دمای دستگاه یکسان می‌شود، کمپرسور دور ثابت را خاموش می‌کند.
این تنظیم دما و خاموش و روشن شدن‌های مداوم کمپرسور، باعث فشار به موتور و در نهایت افزایش مصرف انرژی می‌شود.
در نسل‌های جدید کولر گازی که به نام کولر اسپیلت اینورتر شناخته می‌شوند، به جای استفاده از کمپرسور دور ثابت، از کمپرسور دور متغیر استفاده می‌شود. در کولر اسپیلت اینورتر بعد از یکی شدن دمای انتخابی کاربر با دمای محیط، به جای خاموش شدن موتور، دور یا سرعت آن کاهش می‌یابد.
کولر های گازی مجهز به اینورتر که به آن کولر گازی کم مصرف یا کولر گازی اینورتر نیز می‌گویند، در حقیقت همان کولر گازی معمولی با سیستم الکتریکی متفاوت می‌باشد.
تفاوت عملکرد کولر معمولی و اینورتر
تفاوت کولر گازی و اسپلیت اینورتر و معمولی در لحظه راه اندازی
کولر اسپیلت اینورتر کنترل دمای بسیار مطلوب تری دارند. زیرا کمپرسور این کولرها عملا با رسیدن دما به میزان تنظیم شده دیگر خاموش نمیشوند؛ بلکه سرعت چرخش را کم و بار برودتی کولر را کاهش می‌دهند. این کار یک بالانس انرژی محسوب می‌شود. در چنین شرایطی، مصرف کولر گازی بسیار کم و در حد یک کولر آبی و حتی کمتر می‌شود.
کمپرسور کولرهای گازی و اسپلیت اینورتر در دو مدل AC و DC تولید می‌شوند. کمپرسورهای DC گرانتر اما با سیستم اینورتر بسیار سازگارترند. زیرا اینورترها برای تغییر فرکانس و ولتاژ برق AC (برق شهر) یک بار آن را به جریان مستقیم (DC) تبدیل کرده، سپس با اعمال تغییرات مجدد آن را به جریان متناوب تبدیل می‌کنند. اما در کمپرسورهای DC دیگر نیازی به قسمت دوم تبدیل جریان نخواهد بود. راندمان و بازده موتورهای DC نیز بیشتر از الکترموتورهای AC است.
تفاوت عملکرد کولر معمولی و اینورتر
نوسان کم دمای محیط
راه اندازی نرم و آرام کمپرسور و مصرف کمتر انرژی در زمان رسیدن کولر به دمای مناسب از مزایای کولر گازی اینورتر است.
قیمت بالاتر کولرهای گازی اینورتر در زمان خرید و تعمیرات و لوازم گرانتر در زمان خرابی
در زمان خرید کولر گازی خود به شرایط محل سکونت، میزان بودجه لازم برای خرید کولر و نوع سیم کشی ساختمان خود توجه کنید تا از هزینه های اضافه در زمان خرید کولر مناسب خود جلوگیری کنید.
